In een gezamenlijke persconferentie in Brussel deden CEO’s Christina Foerster (Brussels Airlines), Michael O’Leary (Ryanair) en Willie Walsh (IAG) hun beklag over de in hun ogen “schandalige” situatie. Ze stellen dat sprake is van een structureel probleem.

Het grootste probleem is onderbezetting bij diverse luchtverkeersleidingsorganisaties in Europa. “Ze kunnen de groei van het aantal vluchten niet aan, waardoor steeds meer vluchten vertraging oplopen”, zo luidt het. Met name de luchtverkeersleidingscentra in Marseille en het Duitse Karlsruhe zijn bottlenecks.

In de eerste helft van dit jaar waren vertragingen die tijdens de vlucht ontstonden in zeventig procent van de gevallen veroorzaakt door capaciteits- en bezettingsproblemen bij de Air Traffic Control (ATC). Dit heeft volgens A4E de reisplannen van 25 miljoen passagiers beïnvloed.

Intussen lopen de ATC-gerelateerde vertragingen verder op. In 2018 was sprake van een tot op heden ongeëvenaarde negentien miljoen minuten vertraging die veroorzaakt werd door problemen bij de luchtverkeersleiding. Dat is een stijging van 104 procent ten opzichte van een jaar eerder.

Luchtvaartmaatschappijen zijn bovendien veel geld kwijt aan het verzorgen van passagiers waarvan de vlucht vertraagd is. "In sommige gevallen moeten we reizigers ook compenseren", zegt Ryanair-topman en A4E-voorzitter Michael O'Leary. Mogelijkheden om die bedragen te claimen bij de ATC-organisaties zijn volgens hem beperkt. 

Maatregelen
Luchtvaartmaatschappijen zijn genoodzaakt dure maatregelen te nemen om vertragingen het hoofd te bieden. Zou houdt Lufthansa deze zomer 37 vliegtuigen als reserve, dat zijn er vijftien meer dan een jaar geleden. Andere maatregelen zijn tanken tijdens het boardingproces (zodat vliegtuigen minder lang aan de grond hoeven te blijven) en het aannemen van extra personeel.

In 2018 zorgden stakingen bij luchtverkeersleidingsorganisaties in diverse landen (met name Frankrijk) voor grote problemen. Dit jaar valt het qua ATC-stakingen nog relatief mee. Negatieve uitzondering is België, waar personeel van Skeyes diverse malen voor enkele uren het werk neerlegde.

Dat situatie bij Skeyes is een doorn in het oog van Christina Foerster. “In België leidden de stakingen dit jaar al tot meer dan 550 geannuleerde vluchten. Een probleem is dat acties steeds op zeer korte termijn worden aangekondigd, zodat wij ons niet kunnen voorbereiden.” Omdat ATC-organisaties monopolisten zijn kan het werk niet worden overgenomen.

Single European Sky
Andermaal riepen de A4E-leden de politiek op eindelijk eens vaart te zetten achter de Single European Sky (SES). Die moet een einde maken aan inefficiënte lappendeken van luchtverkeersleidingsgebieden in Europa, waardoor vliegtuigen om moeten vliegen. In sommige gevallen loopt de vluchtduur wel dertig procent op. Dat de SES maar niet tot stand komt is overigens vooral de schuld van nationale regeringen niet hun autonomiteit niet willen opgeven.  

Door de SES, in combinatie met nieuwe technologie en extra mankracht, zou de door de Europese luchtvaart veroorzaakte CO2-uitstoot met tien procent kunnen worden teruggedrongen.