DEN HAAG - De op 17 juli verongelukte Boeing 777-200ER van Malaysia Airlines is tijdens de vlucht in stukken gebroken, vermoedelijk als gevolg van structurele schade aan het toestel veroorzaakt door een groot aantal objecten dat met hoge snelheid het toestel heeft doorboord. Dat meldt de Onderzoeksraad voor Veiligheid dinsdag in het rapport van eerste bevindingen van het onderzoek naar de crash van vlucht MH17. Het woord 'raket' komt in het complete rapport niet voor.
De conclusies in het rapport komen evenwel niet als een verrassing. Ook de gegevens van de 'zwarte dozen' bevestigen wat eigenlijk al vrijwel zeker was: "De Cockpit Voice Recorder, de Flight Data Recorder van het vliegtuig en de gegevens van de luchtverkeersleiding wijzen allemaal uit dat vlucht MH17 tot 13.20:03 uur (UTC) normaal verliep en vervolgens abrupt eindigde. Bij het uitluisteren van de Cockpit Voice Recorder is in de communicatie tussen de bemanningsleden in de cockpit geen aanwijzing gevonden dat er sprake was van een mankement of noodsituatie. Ook zijn geen waarschuwingstonen in de cockpit gehoord die zouden kunnen wijzen op technische problemen."
Er zijn op basis van de vluchtdatarecorders ook geen technische mankementen aan het vliegtuig aan het licht gekomen: "De Flight Data Recorder heeft geen waarschuwingen van de vliegtuigsystemen geregistreerd en parameters voor de vliegtuigmotoren waren normaal. De radiocommunicatie met de Oekraïense luchtverkeersleiding bevestigt dat er geen noodoproep is gedaan door de cockpitbemanning. De laatste oproepen van de Oekraïense luchtverkeersleiding tussen 13.20:00 uur (UTC) en 13.22:02 (UTC) bleven onbeantwoord. Volgens het transcript waren de laatste woorden van de cockpit crew van MH17 om 13.19:56 als volgt: "Romeo November Delta, Malaysia one seven".
Het verspreidingspatroon van de wrakstukken wijst er volgens de Onderzoeksraad op dat het vliegtuig tijdens de vlucht in stukken is gebroken, ofwel een 'in-flight break up'. "Volgens de beschikbare onderhoudsdocumenten was het vliegtuig bij vertrek uit Amsterdam luchtwaardig, er waren geen technische storingen bekend. Het vliegtuig werd bestuurd door een gekwalificeerde en ervaren bemanning."
Gevaarlijk
Door de gevaarlijke situatie in het gebied waar de MH17 is terechtgekomen heeft de Onderzoeksraad tot op heden gaan uitgebreid onderzoek te doen aan de wrakstukken. Op het beschikbare beeldmateriaal is echter te zien dat de wrakstukken op veel plaatsen zijn doorboord, zo meldt de OVV. "Het schadepatroon in de vliegtuigromp en de cockpit komt overeen met de schade die verwacht mag worden van een groot aantal objecten dat met hoge snelheid het vliegtuig van buitenaf doorboort. Vermoedelijk heeft dit dermate veel schade aan het vliegtuig toegebracht dat het leidde tot het in stukken breken van het vliegtuig. Dit verklaart dan ook het abrupte einde van de gegevensregistratie op beide recorders, het gelijktijdige verlies van contact met de luchtverkeersleiding en het verdwijnen van het vliegtuig van de radar."
Of MH17 is geraakt door een luchtdoelraket - wat als het meest waarschijnlijk wordt gezien - wordt niet duidelijk in het rapport. "De eerste resultaten van het onderzoek wijzen op een externe oorzaak van de crash met vlucht MH17. Om preciezer vast te stellen wat de oorzaak is geweest, moet meer onderzoek verricht worden. De Raad verwacht dat in de komende periode aanvullend onderzoeksmateriaal beschikbaar komt", zegt voorzitter Tjibbe Joustra van de Onderzoeksraad voor Veiligheid. Het woord 'raket' komt in het 35 pagina's tellende rapport overigens niet voor, volgens Joustra omdat het dan over speculeren zou gaan. "Alles moet gedragen worden door bewijzen", benadrukt hij.
Overigens is het concept van het rapport van eerste bevindingen voor commentaar voorgelegd aan de vertegenwoordigers van de landen die deelnemen aan het onderzoek. Alle vertegenwoordigers hebben afgelopen week hun reactie op het conceptrapport gestuurd. De Onderzoeksraad voor Veiligheid heeft de suggesties beoordeeld en het rapport aangepast "waar dat naar het oordeel van de Raad terecht was". De landen die deelnemen aan het onderzoek zijn Maleisië, Oekraïne, Rusland, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en Australië.
Het onderzoeksteam zal vanaf dit moment gaan toewerken naar het definitieve onderzoeksrapport. De Raad streeft er volgens Joustra naar dit rapport binnen een jaar te kunnen publiceren.
Transcript van radiocommunicatie crew MH17 en luchtverkeersleiding
