DEN HAAG - De Oekraïense president Petro Porosjenko is bereid alle medewerking te verlenen zodat Nederlandse onderzoekers de weg kunnen gebruiken naar de plek waar het toestel van Malaysia Airlines crashte. Dat heeft hij dinsdagmiddag in een telefoongesprek met premier Mark Rutte toegezegd.
Dat zei minister Frans Timmermans van Buitenlandse Zaken in een debat met de Tweede Kamer. Rutte had er dinsdagochtend al telefonisch bij Porosjenko op aangedrongen om de vijandelijkheden rond de rampplek te staken. Rutte deed dat nadat de onderzoekers voor de derde dag op rij vanwege de gevechten niet naar het rampgebied konden.
Een staakt-het-vuren op de rampplek is niet voldoende, benadrukte Timmermans. "We moeten er ook kunnen komen." Timmermans en Rutte hebben die boodschap duidelijk overgebracht aan Kiev. Na de reactie van Porosjenko hoopt Timmermans dat er "misschien, misschien, misschien morgen wel" gebruik kan worden gemaakt van de weg naar de crashsite. Maar hij heeft geleerd vele slagen om de arm te houden.
Het Oekraïense regeringsleger is in het oosten van het land bezig met een offensief tegen de pro-Russische separatisten. Volgens Timmermans heeft Oekraïne de afgelopen dagen veel sneller militaire vooruitgang geboekt, maar is ook net over de grens in Rusland sprake van een flinke militaire opbouw. Oekraïne wil het eigen land weer onder controle krijgen. Timmermans zei dat hij niet de indruk heeft dat Oekraïne de Nederlandse aanwezigheid in het land misbruikt om militair voordeel te behalen.
Ook separatisten moeten instemmen met wapens
Het is nog geen uitgemaakte zaak dat Nederlandse marechaussees en politiemensen handvuurwapens gaan dragen in Oekraïne. Behalve de Oekraïense autoriteiten moeten ook de pro-Russische separatisten in het rampgebied ermee akkoord gaan.
Dat zei minister Jeanine Hennis-Plasschaert (Defensie) dinsdag in het debat in de Tweede Kamer over de Nederlandse repatriëringsmissie na de vliegramp in Oekraïne. De pistolen kunnen de Nederlanders volgens haar iets meer comfort en bewegingsruimte bieden, bijvoorbeeld als ze een "loslopend bendelid" of een crimineel tegenkomen. De handwapens zijn echter niet bedoeld om op te treden tegen separatisten, benadrukte de minister. „We moeten zo min mogelijk provocerend zijn.”
Nederland en Oekraïne hebben maandag een verdrag getekend dat het dragen van handwapens door politiemensen en marechaussees in Oekraïne mogelijk maakt. Het parlement van Oekraïne buigt zich donderdag over de ratificatie van het verdrag. Daarnaast is het ook nodig om afspraken met de separatisten te maken. Hennis verwacht dat de komende dagen duidelijk wordt of de Nederlanders handvuurwapens kunnen gaan dragen.
(c) ANP