Volgens eurocommissaris voor mededinging Margrethe Vestager zijn de leningen aan Alitalia in strijd met de regelgeving van de Europese Unie. In april 2018 is op basis van klachten over de steunleningen een onderzoek door de commissie gestart.

Dit betekent dat Italië de uitgeleende gelden moet terugeisen, inclusief rente, om de concurrentieverhoudingen in de markt te herstellen.

De Europese Commissie bepaalde vrijdag ook dat ITA niet moet worden gezien als de economische opvolger van Alitalia. Het bedrijf kan daarmee niet verantwoordelijk worden gehouden voor het terugbetalen van onrechtmatige staatssteun die Alitalia ontving. Ook met een kapitaalinjectie van 1,35 miljard euro van de Italiaanse regering in ITA is volgens Vestager niets mis.

'Airlines staan los van elkaar'
In haar motivatie van het besluit dat beide maatschappijen economisch losstaan van elkaar stelt Vestager dat ITA aanzienlijk kleiner zal zijn dan Alitalia; de vloot is half zo groot en de nieuwkomer verkrijgt slechts een beperkt aantal slots van de roemruchte voorganger. Daarnaast neemt ITA niet de grondafhandelingsactiviteiten van Alitalia over; die worden via openbare aanbestedingen verkocht aan de hoogste bieder. Dat laatste geldt overigens ook voor de Alitalia-merknaam.

De Europese Commissie stelt verder dat de kostenstructuur van ITA veel duurzamer zal zijn dan die van Alitalia, vooral op het gebied van vloot- en personeel. En om te voorkomen dat Alitalia-klanten automatisch overstappen naar ITA mag de nieuwkomer niet bieden op het loyaliteitsprogramma MilleMiglia van Alitalia.  

"Beide besluiten zijn belangrijk om te helpen bij het herstel van een level playing field in de Europese luchtvaartsector, terwijl de luchtverbindingen in Italië worden gewaarborgd en de consumentenrechten worden beschermd", stelt Vestager. "Dit is vooral belangrijk in een sector die zwaar is getroffen door de coronapandemie."

Alitalia staakt medio oktober de vluchtuitvoering. Op de vijftiende van die maand neemt het nieuwe staatsbedrijf ITA het stokje over.