De vorige minister van Infrastructuur en Waterstaat, Mark Harbers (VVD), wilde Schiphol fors krimpen om de rechtspositie van omwonenden te herstellen. Er werd aanvankelijk gemikt op krimp van 500.000 naar 440.000 vluchten, al werd dat doel na rechtszaken en druk uit de Europese Commissie en de VS meermaals afgezwakt.

Begin deze zomer trad Barry Madlener aan als zijn opvolger. Deze PVV’er was altijd tegen krimp van Schiphol, en na zijn aantreden ging er dan ook al snel een andere wind waaien op het ministerie. Madlener ging in juli in overleg met KLM-CEO Marjan Rintel en Schiphol-topman Pieter van Oord over de toekomst van de luchthaven. Rintel vertelt daarin over het plan van KLM om met alternatieve maatregelen, zoals vlootvernieuwing, de hinder te verminderen zonder krimp.

“Direct na het gesprek dringt minister Madlener er bij zijn ambtenaren stevig op aan om toch nog eens naar de eigen berekeningen te kijken: kunnen die niet worden aangepast met de informatie van KLM en Schiphol? Hij draagt de ambtenaren, die werkten aan de krimpplannen, nu op om met de luchtvaartsector om tafel te gaan zitten en hun informatie te verwerken in nieuwe modelberekeningen. De wind op het ministerie is gedraaid, realiseren ambtenaren zich”, schrijft NRC.

“Het overnemen van de aannames uit de luchtvaartsector levert het gewenste resultaat op: na een paar weken rekenen en discussiëren komen beide bureaus uit op 475.000 vliegbewegingen per jaar, zo melden ambtenaren hun minister – en niet de eerder berekende 440.000”, vervolgt de krant.

Lees verder onder de foto.

Barry Madlener.

Waarschuwing
Ambtenaren waarschuwen de minister dat het deels terugdraaien van de krimp tot verwijten vanuit omwonenden zal leiden. “Er is nog een ander probleem: het vorige kabinet heeft besloten het aantal 'ernstig gehinderden' met 20 procent te verminderen. Met de nieuwe berekeningen blijft die vermindering steken op 17 procent. Maar Madlener vindt het voorlopig genoeg. Er zijn al ‘forse maatregelen’ genomen, vertelt hij zijn ambtenaren. De laatste 3 procent laat hij even voor wat ze zijn, daar denkt hij in 2027 wel over na. Ambtenaren benadrukken dat hij daarmee van de belofte van het vorige kabinet afwijkt."

"In de week daarna dreigt er een kink in de kabel te komen. Door al het gesleutel aan de modellen zijn de uitkomsten ervan ‘instabiel’ geworden, zo melden de consultants. Individuele deelberekeningen leveren “niet verklaarbare’ resultaten op, zo laten ambtenaren hun minister weten. Maar Madlener is niet van zijn besluit af te brengen.”

Volgens NRC zien ambtenaren “hoe de luchtvaartbedrijven alle ruimte krijgen om collega’s onder druk te zetten de omstreden aannames over te nemen. Tegenspraak, merken ze, is niet gewenst. In de wandelgangen spreken sommigen erover met elkaar. Hun ambtelijke integriteit is in het geding, is de conclusie.”

"Op vrijdag 30 augustus is het zover: Madlener legt zijn koerswijziging voor aan de ministerraad. Een koerswijziging die hij op het allerlaatste moment nog iets oprekt. De modellen komen uit op maximaal 475.000 vluchten per jaar. Maar na telefonisch overleg tussen Madlener en zijn ambtenaren in de lunchpauze van de ministerraad, worden daar nog tienduizend vluchten bijgeteld: er komt een 'bandbreedte' van 475.000 tot 485.000 vluchten per jaar. Dat is wat Madlener een paar dagen later ook aan de Tweede Kamer meldt. Een nachtsluiting, iets waar behalve Schiphol ook de coalitiepartijen VVD en NSC voor ijverden, komt er ook niet."

“De directeur-generaal Luchtvaart maakt dat niet meer mee. Die heeft zich al voor het ‘lunchbelletje’ van Madlener ziek gemeld. De druk van de minister om de luchtvaartsector vrij baan te geven en de belangen van bewoners te negeren is deze topambtenaar te veel geworden, zo bevestigen meerdere bronnen" volgens NRC.

Reactie ministerie
Een woordvoerder van Madlener zegt in een reactie tegen de krant dat er nieuwe modelberekeningen gemaakt zijn omdat de luchtvaartsector ‘rekende met meer gedetailleerde informatie dan het ministerie deed’. Op basis daarvan ‘is een minder conservatieve benadering gekozen’. De woordvoerder beaamt dat de resultaten van de nieuwe berekening instabiel waren. Daarom zijn nieuwe berekeningen nodig, waarvan de uitkomsten in oktober worden verwacht.