Op een aanzienlijk deel van de hogesnelheidslijn, tussen Rijpwetering en Hoofddorp, mag momenteel maar 160 kilometer per uur gereden worden in plaats van 300 kilometer. Op een klein stukje, net ten noorden van de Groene Harttunnel, mag zelfs maar 80 kilometer gereden worden.

Het gevolg is dat met name de Eurostar en Thalys (laatstgenoemde heet binnenkort ook Eurostar) langer over de reis doen. Bij de Intercity Direct, die een veel lagere topsnelheid heeft, zorgt het ook voor iets meer reistijd, maar scheelt het slechts 1 a 2 minuten.

Afgelopen najaar kon er op het stukje ten noorden van de Groene Harttunnel zelfs maar 40 kilometer per uur gereden worden, maar dat is al opgehoogd naar 80 kilometer. ProRail hoopt nu “in de loop van 2023” de snelheid daar ook tot 160 kilometer op te hogen.

Oorzaken
Harder dan 160 zit er dus de komende twee jaar niet in, zo zegt de spoorbeheerder. Dat heeft meerdere oorzaken, maar de belangrijkste is dat er fouten zijn gemaakt bij het ontwerp en de aanleg van de miljarden kostende hogesnelheidslijn.

“Zo is de constructie en zijn de lassen niet sterk genoeg, waardoor bijvoorbeeld scheurtjes in het laswerk zijn ontstaan. Er is bij de bouw een verkeerde berekening gemaakt”, aldus ProRail.

“Ook is de ondergrond van het viaduct gaan bewegen. Sinds de aanleg van de HSL - in 2009 - is het spoor acht centimeter horizontaal verplaatst. Deze verplaatsing is sinds de aanleg actief gemonitord, maar gaf nog geen aanleiding tot actie.”

Een oplossing is niet eenvoudig: “De vraag is bijvoorbeeld of de palen die in de grond zitten de kracht op het viaduct aankunnen als er een trein op hoge snelheid overheen rijdt. Dat moet berekend worden met simulatieprogramma’s, want we kunnen niet in de grond kijken.”

Volgens ProRail moet dit “vanwege de veiligheid natuurlijk heel nauwkeurig gebeuren en dat kost veel tijd.” De spoorbeheerder hoopt nu dat het in 2025 is opgelost, maar het kan ook later worden.

Intercity Direct
Op de Intercity Direct-verbinding worden de komende tijd steeds meer nieuwe ICNG-treinen ingezet, met een topsnelheid van 200 kilometer per uur. Zolang de dienstregeling van de IC Direct gebaseerd blijft op 160 kilometer per uur, vanwege het oude materieel dat niet harder kan, kan de hogere topsnelheid gebruikt worden om elders op de hogesnelheidslijn (tussen Rotterdam en de Groene Harttunnel, waar nog wel hard gereden mag worden) de vertraging in te halen.

Daardoor zijn IC Direct-treinen die met de ICNG gereden worden niet vertraagd als gevolg van de snelheidsbeperking van 80 kilometer per uur net ten noorden van de Groene Harttunnel.

Een ICNG. Foto: NS