De NS en ProRail krijgen boetes vanwege ondermaatse prestaties. Dat schrijft demissionair staatssecretaris Vivianne Heijnen (Infrastructuur en Waterstaat) in een brief aan de Tweede Kamer. De boete voor de NS bedraagt 500.000 euro, die voor ProRail 2,75 miljoen euro. De belangrijkste reden voor de boetes zijn de vertragingen op de hogesnelheidslijn die Schiphol met Rotterdam en Breda verbindt.
Minimaal 82,1 procent van de reizigers had op dat traject moeten aankomen met minder dan 5 minuten vertraging, maar die 'reizigerspunctualiteit' lag vorig jaar op 73,6 procent. Een klein deel van de boete voor ProRail, 125.000 euro, komt doordat goederenvervoerders een te laag oordeel gaven.
De vertragingen zijn niet helemaal de eigen schuld van de NS en ProRail, erkent Heijnen. Constructiefouten bij de bouw van de hogesnelheidslijn spelen ook mee: daardoor zijn er snelheidsbeperkingen tussen de Groene Harttunnel en Schiphol. Op dat traject mag nu deels 80 en deels 120 kilometer per uur gereden worden, in plaats van 300 kilometer per uur.
Toch kiest de staatssecretaris ervoor de boetes op te leggen: "Ik verwacht van ProRail en NS een betere dienstverlening op de punten waar zij wel invloed op hebben."
De hogesnelheidslijn naar Schiphol, die veel door zakelijke reizigers en luchtvaartpersoneel gebruikt wordt, staat al jaren bekend als meest onbetrouwbare spoorlijn van Nederland. Reizigers klagen daar steen en been over. Eerder dit jaar besloot de NS ook nog eens om het aantal Intercity Direct-treinen over de HSL te verlagen, omdat de levering van nieuwe ICNG-treinen fors vertraagd is en er daardoor een materieeltekort is.
Reactie NS
"Niet leuk, natuurlijk", zo reageert een NS-woordvoerder op de boete. "Tientallen mensen werken hard om reizigers op de hogesnelheidslijn zo goed mogelijk te bedienen. De reiziger mag meer verwachten dan we hebben geleverd." Behalve de infrastructurele problemen en het materieeltekort, wijt de woordvoerder de slechte cijfers ook aan kinderziektes van de nieuwe ICNG-treinen. De NS hoopt dat de prestaties dit jaar beter zijn, maar kan niets garanderen.
Het is voor het spoorwegbedrijf niet de eerste boete. Vorig jaar moest de spoorvervoerder 1,5 miljoen euro betalen omdat in 2022 minder treinen reden dan beloofd, ondanks financiële steun van het kabinet.
Het boetegeld wordt "ingezet voor de reizigers op het hoofdrailnet", schrijft Heijnen, maar wat dat precies inhoudt is nog niet bekend. Bij de boete van vorig jaar ging het geld na een prijsvraag naar een 'datingapp' waarmee reizigers met elkaar in contact kunnen komen. Rechtse partijen waren daar boos over. Deze keer is er geen prijsvraag, zegt de NS-woordvoerder. "We betalen de boete aan het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat."
De nieuwe ICNG-treinen.
