AMSTERDAM - KLM moet niet worden beschouwd als een zombiebedrijf, ofwel een bedrijf zonder basis en bestaansrecht dat met subsidies en leningen overeind wordt gehouden. Dat zegt KLM-topman Pieter Elbers in gesprek met het FD. KLM heeft op dit moment weer te kampen met het inzakken van de vraag naar vliegtickets vanwege de reisrestricties, die bijna dagelijks lijken toe te nemen.
Volgens de bestuurder is de toekomst van de maatschappij geen automatisme. "Het komt niet vanzelf goed." Er moet volgens hem hard gewerkt worden op basis van het businessmodel dat is geschreven en toekomstbestendig is. De zakenkrant plaatst echter kanttekeningen of KLM nog wel als bedrijf gezien moet worden, als er nog steeds een miljoen per dag verlies wordt geleden.
Business Class
Aan boord van de KLM-vliegtuigen zijn er door corona met name minder Business Class-passagiers. Bedrijven zijn terughoudend met het op reis sturen van medewerkers vanwege de verantwoordelijkheid die ze dragen voor hun personeel. Teams, Skype, Facetime, Zoom en andere kanalen blijken tijdelijk een afdoende alternatief. Elbers verwacht dat deze passagiers in 2023/2024 weer volledig zijn teruggekeerd.
In Europa zet KLM de helft van het aantal toestellen in, op intercontinentale vluchten gaat het om 60 procent. De toestellen zitten minder dan halfvol. Het vervoeren van extra vracht bood enige tijd uitkomst aan het begin van de coronacrisis. Maar inmiddels zakt ook deze vraag en daardoor ook de kiloprijs. Pas als een mogelijk coronavacin over de wereld vervoerd moet worden, kan er weer een extra opleving zijn.
Ontslagronde
Elbers geeft in het interview met het FD aan dat hij het terecht vindt dat de Nederlandse samenleving offers van KLM vraagt als dezelfde samenleving bijdraagt aan het op de been houden van de maatschappij. KLM is dan ook bezig met het uitvoeren van een ontslagronde en het faciliteren van het vrijwillig vertrek van mensen. Dit gaat vaak om medewerkers voor wie KLM 30 tot 40 jaar hun lust en hun leven was.
Op de vraag of de uitspraken van minister Hoekstra (Financiën) helpen in de onderhandelingen met de vakbonden door te dreigen dat KLM ook ten onder kan gaan, zegt Elbers: "De minister heeft voorwaarden gesteld en gezegd dat die bijzonder serieus genomen moeten worden. Hij verwacht dat daar een arbeidsvoorwaardelijke bijdrage van KLM'ers gaat komen. Ik zie zijn uitspraak vooral als een bevestiging van de stappen die we aan het maken zijn. Hij maakt daarmee duidelijk aan iedereen dat we moeten leveren. Als bedrijf, samen met vakbonden en werknemers. De leningen zijn geen cadeautje." Er wordt momenteel druk onderhandeld met de vakbonden op basis van drie CAO-scenario's. Volgens Elbers wordt er stevig maar gezond gediscussieerd met de personeelsvertegenwoordigers.
Op de vraag of KLM de lening van 3,4 miljard euro wel kan terugbetalen, antwoordt hij dat dit wel de ambitie is. "Daarom zijn we een lening aangegaan. We willen die binnen vijf jaar terugbetalen", aldus Elbers. Het in stand houden van het verdienmodel is hierbij belangrijk. "Je moet wel het geld verdienen om het te kunnen terugbetalen."
Toekomstpad
Onder Elbers was KLM de afgelopen vijf jaar bezig met een opmars. Schulden werden verlaagd en het product werd aanzienlijk verbeterd. Het personeel deelde zelfs mee in de winst. Elbers heeft binnen KLM veel van zijn kennis aangewend bij het op- en uitbouwen van het routenetwerk en het verbeteren van het KLM-product, zowel zelfstandig als in samenwerking met partners als Delta, Air France en de Chinese partners binnen SkyTeam. Na al dit bouwen en verbeteren wordt een beroep op Elbers' vaardigheden gedaan om te saneren en een nieuw toekomstpad voor KLM te vinden.
