De ‘milieuvriendelijke’ Polderbaan is in gebruik, de wide-bodytoestellen blijven doodgemoedereerd achter elkaar laag over Amsterdam denderen. De luchtvaartsector komt weer eens een belofte niet na, ongestraft, en wordt er alleen zelf beter van.
De luchtvaartsector is dan ook de meest gezegende sector in de samenleving. De luchtvaartsector mag alles. De sector hoeft met niets en niemand rekening te houden. Niet met andere bedrijven want alle concurrentievervalsing is toegestaan: geen btw en accijnzen op kerosine en tickets, in tegenstelling tot alle andere vervoersmiddelen. Niet met z’n financiën: er komt altijd weer staatssteun als de winsten tegen beginnen te vallen. Niet met de bewoners in de omgeving: de wet staat vrijwel alles toe op het gebied van lawaai, risico, stank, uitstoot van ongezonde stoffen. Waar iedereen en alle instanties zich geconfronteerd zien met inspraakprocedures, regelgeving, wetten, voorschriften waarmee de samenleving zich tegen excessen probeert te beschermen, kan de luchtvaart naar believen z’n gang gaan. Gewone mensen mogen geen boom omzagen zonder inspraakprocedure, de luchtvaartsector kan willekeurig aan- en uitvliegroutes in gebruik nemen.
Het fijne voor de luchtvaarsector is namelijk dat ze een status aparte in de samenleving heeft, vastgelegd in de Luchtvaartwet. Samengevat komt die erop neer dat de luchtvaart zich aan geen enkele van de talloze wetten en regels hoeft te houden die voor de rest van de samenleving gelden. Er zijn natuurlijk wel allerlei ‘interne’ wetten voor de luchtvaart, zoals dat een luchthaven een toestel op elk door piloot of luchtvaartmaatschappij gewenst moment toe moet laten. En wetten op het gebied van de veiligheid – dat wil zeggen die van de luchtvaartsector zelf.
‘Maar,’ zullen de adepten uitroepen, ‘er zijn wel degelijk maatschappelijke wetten voor de luchtvaartsector.’ Toegegeven, er zijn een paar wetten. En dat is ook weer zo fijn voor de sector: die wetten zijn lachertjes. Het zijn wetten die de luchtvaart nauwelijks of niet beperken. Dat is ook niet zo gek. Die wetten zijn namelijk opgesteld door juristen van de luchtvaartsector zelf om te voorkomen dat er wetten worden aangenomen die de luchtvaartsector onwelgevallig zijn. En die eigen-fabrikaat wetten, bovendien zonder sancties bij overtreding, worden doorgestuurd naar de Tweede Kamer door de Divisie Luchtvaart van het ministerie van Verkeer en Waterstaat (de vroegere Rijksluchtvaartdienst), de overheidsdienst die de belangen van de sector tegen de samenleving verdedigt. Op kosten van de samenleving.
Tja, dat willen we natuurlijk allemaal wel. Wat een fijne branche om lekker veel in te verdienen ten koste van… ja, waarvan eigenlijk niet?
Arnan Oberski
