Het bericht in de media loog er niet om. De Franse overheid pusht de Air France directie om gedwongen ontslagen te voorkomen. De ministers van Transport en Werkgelegenheid, Ségolène Royal en Myriam El Khomri, dringen aan op het afblazen van het saneringsplan, zo viel te lezen.

Of wel in andere woorden: Als de KLM nog wat meer doet dan al in goed overleg met de vakbonden is bereikt, dan kan Air France zonder al te grote onrust verder klungelen. Voorlopig betalen ze in Amstelveen een deel van de rekening. En dan kunnen we altijd nog zien of we dat Royal Dutch Airlines dumpen, zoals de topman van Ryanair, Michael O’Leary al Air France al openlijk adviseerde.

President François Hollande zei weliswaar tijdens een werkbezoek dat hij het geweld van de vakbondsleden, die meerdere managers lynchten na de aankondiging dat er 2900 banen verdwijnen, 'afkeurde. Maar hij voegde daaraan fijntjes direct toe: Net als 'bepaalde beslissingen van werkgevers’.

De toer van de Franse president is opvallend, omdat de raad van bestuur van Air France – inclusief de vertegenwoordigers van de Franse staat – unaniem vóór het saneringsplan stemden, constateerden de media.

Ik was er al bang voor. De Zonnekoning, Alexandre de Juniac, de topman van Air France KLM, is zich inderdaad direct gaan bemoeien met de arbeidsonrust bij zijn maatschappij. Even leek het erop dat hij zich op de achtergrond zou houden. Verstandig trouwens na zijn laatste debacle, de pilotenstaking met een schadepost van een half miljard.

Maar nu de vliegende trots van La Republique kleiner dreigt te worden - snijden in vloot, bestemmingen en banen - komt hij in het geweer, vast en zeker onder commando van de Franse regering. Het bewijs lijkt met de uitspraken van François Hollande geleverd.

Hoezo het mes zetten in het vluchtaanbod en banen bij Air France. Hoezo hard in grijpen? Hoeft helemaal niet, liet de kleine commandant geschrokken weten vanaf zijn wankele troon. Zijn directieleden, die eerder tegenover het Air France personeel eindelijk het tegendeel beweerden, moeten perplex hebben gestaan. Net als in de directiekamer van KLM in Amstelveen. Vakbondsbestuurders in ons land moeten naar verluidt van hun stoel zijn gevallen….

Gewoon door blijven onderhandelen, luidde nu tot hun verbazing plots het devies van Alexandre de Juniac, niet gehinderd door enige visie of succes, zoals zelfs zijn vertrouwelingen bij de Franse maatschappij beweren. Al enkele jaren kondigt hij maatregelen aan die nog steeds niet zijn genomen. Al enkele jaren weet hij zijn mede directieleden en het personeel te overtuigen dat het allemaal zo'n vaart niet loopt. En even lang gaat het maar slechter en slechter. Kennelijk nu met in stemming van zelfs de Franse president.

De Franse staat in een deftige spagaat. Enerzijds willen de directie willen steunen in hun saneringsplannen en hun strijd tegen die zo verwende pilootjes. Anderzijds het electoraat niet willen opzadelen met massaontslagen want dat past nu eenmaal niet in het rode programmaboekje.

Het barst daar aan de Seine van conflicterende belangen. De vele Airbus orders, bijvoorbeeld, die er niet meer komen als de Golfstaten niet worden bediend met welgevallige besluiten, bijvoorbeeld meer landingsrechten voor uitgerekend de concurrenten van Air France-KLM. En daarnaast de alsmaar toenemende belastingen om de 'vache a lait' verder te melken en zo Air France-KLM voor de hoge kosten op te laten draaien. En toch tegelijk ook vanuit het Elysee de maatschappij willen runnen. Maar wie runt het bedrijf nu eigenlijk? De staat, of een paar zetbazen, die zelfs dat niet lijken te kunnen?

Zouden de godenzonen in Parijs zichzelf wel eens de vraag hebben gesteld waarom het bij KLM met die noodzakelijke kostenbesparingen wel lukt en niet in Parijs. Zouden ze zich wel eens hebben afgevraagd hoelang die kruik in de Amstelveense spartelvijver nog te water gaat tot dat die breekt. Of zou het KLM personeel ook de kont tegen de krib mogen gooien? In het uiterste geval is dat het proberen waard.

Er dagen nieuwe mogelijkheden aan de horizon nu minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën is bereid gedurende een bepaalde periode alsnog een aandeel te nemen in Air France-KLM als het concern dat nodig zou hebben om de reorganisatieplannen door te voeren.

Á la….. De minister zei in een uitzending van Business Nieuws Radio dat hij een "tijdelijke participatie" niet uitsluit als Air France-KLM met een goed plan zou komen en er voor de korte termijn een financieringsbehoefte zou zijn. Dan is het volgens de PvdA-minister vanwege het grote nationaal-strategisch belang van KLM "denkbaar". Er wordt er weer eentje wakker, zoals de laatste tijd wel vaker in onze meer en meer creperende nationale luchtvaartsector.

De minister zei eerder trouwens dat de Staat geen aandeel wil kopen in Air France-KLM. Hij reageerde daarmee op een oproep van werkgeversvoorzitter Hans de Boer van VNO-NCW, die vindt dat Nederland zich, net als Frankrijk, moet kunnen bemoeien met de gang van zaken bij Air France-KLM en dus een belang moet nemen. Maar die zeggenschap is volgens Dijsselbloem geen probleem.

En dat nu is (weer) een leugentje om best wil. Immers, reisde Jeroen Dijsselbloem niet naar zijn Franse ambtgenoot toen die het belang in Air France-KLM ging vergroten. En zag onze minister toen op de valreep niet af om ook een belang met zeggenschap in Air France KLM te nemen? Volgde enkele dagen later ook niet pats boem de benoeming van onze Jeroen tot voorzitter van de Euro-Groep, nog wel met de verrassende steun van Frankrijk. Ook belangrijk. Wat is leven als God in Frankrijk toch mooi...

Arnold Burlage
[email protected]