'Chicago' staat nog altijd als een onwrikbaar monument van eenvoud en gedegenheid. Het eerste wat mijn studenten vroeger moeste weten is wat 'Chicago' is en welke betekenis het heeft. Zonder Chicago zou internationale luchtvaart buitengewoon ingewikkeld geregeld zijn geraakt. Het verdrag heeft een soort gestandaardiseerde manier van spreken opgeleverd op grond waarvan landen onderling bilaterale luchtvaartverdragen kunnen sluiten.

Het systeem van nauwkeurig omschreven te bediscussiëren luchtvaartvrijheden (freedoms) heeft niets aan waarde verloren. Sterker nog, het heeft de internationale verhoudingen op het gebied van luchtvaart veel steun gegeven. Het verdrag heeft verder gekeken dan de Conventie van Parijs van 1919 en gaf een optimistische interpretatie van de argwaan en het wantrouwen dat landen onderling koesteren met betrekking tot alle terreinen van internationale handel en vervoer.

En passant blijken oorlogsomstandigheden en een sterke overwinnaar in staat de internationale verhoudingen zodanige impulsen te kunnen geven dat wij daar nog steeds de vruchten van kunnen plukken.

Inmiddels is het verdrag van Chicago al verder geamendeerd in de zgn Bermuda 1 en 2 van 1946 en 1977. De geest van Chicago leeft nog steeds. Het is minstens curieus te noemen dat de internationale luchtvaart voortdurend heeft gewerkt aan een hoge mate van standaardisatie van de onderlinge verhoudingen van landen op het gebied van internationale handel in diensten. Ook de tariefintegratie en de limitering van vervoerdersaansprakelijkheden zijn al in een vroeg stadium geformuleerd. (Warschau, 1929, later varianten door 'Montreal', 1999).

Het is goed dat Kamerleden zich nog even onderdompelen in de rijke luchtvaartgeschiedenis.

Prof. Dr. Hugo B. Roos
Emeritus hoogleraar
[email protected]