Nu eist IATA tegenwoordig dat agenten sneller dan wel vaker betalen om zo het risico van wanbetaling te verminderen. Twee keer per maand, maar liefst nog wekelijks, moet er gedokt worden. Ik snap dat wel, maar wees dan eerlijk en doe ook eens iets aan het risico van wanprestatie door airlines.

De agent kan bij een airline-faillissement wel de betaling van de afgelopen week geboekte tickets achterhouden, maar de klant boekt en betaalt maanden vooruit en is dus zijn geld kwijt. Probeer trouwens je geld maar eens terug te halen bij een curator in Brazilië of India. Veel plezier. AtlasGlobal vliegt inmiddels weer, maar de schade voor de klant is daarmee nog niet opgelost.

De risico’s nemen trouwens toe. In 2017 gingen er drie Europese carriers failliet, in 2018 vijf stuks en in 2019 lieten acht EU-airlines de klant definitief in de kou staan. De redenen voor airline-faillissementen zijn divers en als klant is daar natuurlijk geen peil op te trekken. In de praktijk ben je je geld gewoon kwijt. En wat denk je van je afspraken met klanten, je reeds geboekte huurauto, hotels en dergelijke? Wellicht kun je nog een ander ticket kopen, maar je zult niet de enige zijn en dus mag je de hoofdprijs betalen. Nog vervelender is echter wanneer je al op je bestemming bent. Je kan moeilijk naar huis lopen of zwemmen. Retourtjes New York heb je al voor 300 euro. Maar voor een enkeltje New York - Amsterdam met vertrekdatum morgen betaal je vaak meer dan 2.000 euro.

Daarom hebben ANWB, ANVR, de Consumentenbond en het garantiefonds SGR een plan ontwikkeld om dit probleem op te lossen. Iedere uit Nederland vertrekkende klant betaalt hierbij 25 cent per ticket extra. Dat geld gaat in een pot. Gaat een airline failliet, dan worden de nog niet gevlogen tickets daaruit betaald en klanten van hun bestemming teruggehaald. Deze organisaties bieden de politiek het draagvlak om deze stap te nemen. SGR kan (denk aan Oad, Thomas Cook, Travelbird) snel en efficiënt de organisatie regelen bij een faillissement. Het voorstel is feitelijk een copy-paste van een vergelijkbare wet uit Denemarken. Het kan en mag dus.

De reactie vanuit de airlines is tot nu toe zuinig en afwijzend: de klant moet beter opletten en met een betrouwbare maatschappij vliegen; niet met Wokkie-Wokkie Airlines uit Verweggistan. Dat klinkt logisch, alleen: wie is betrouwbaar en hoe moet ik dat als klant weten? Voorspellen is immers moeilijk, helemaal als het over airlines gaat.

Zo startte KLM in 2016 een codeshare-samenwerking met Jet Airways en bereidde in mei 2018 de samenwerking zelfs uit. Tien maanden later stopte Jet Airways de vluchten en ging de airline failliet. Incidentje? Ik dacht het niet. Want met welke airline ging AtlasGlobal in 2017 een codeshare agreement aan, en werd die in 2018 verder uitgebreid? Precies ja!

Walter Schut
Adjunct-directeur ANVR

Deze column verscheen eerder in Luchtvaartnieuws Magazine. Word hier abonnee.