Het kabinet is zich nu openlijk gaan bemoeien met de voorgenomen aanleg van een spookluchthaven, Lelystad Airport. Eerst gebeurde dat vooral achter de schermen. Zelden zulk een grote onzin horen uitspreken.
Premier Mark Rutte bemoeide zich er tijdens het laatste kabinetsberaad zelfs persoonlijk mee. "Regeren is vooruitzien", zei hij doelend op Lelystad Airport als overloop van een uit haar voegen groeiend Schiphol. Dit laatste zal vrijwel zeker nooit plaatsvinden. Nou, dat had hij zich dan wel eens dan mogen bedenken bij het doen en niet nakomen van al zijn nog maar recente verkiezingsbeloften, denk je dan direct.
Regeren is vooruitzien…, inderdaad, maar regeren is ook luisteren naar de experts met kennis van zaken. En vrijwel de hele sector is tegen de aanleg van Lelystad Airport dat, nota bene, volgens het kabinet is voorzien als tweede nationale luchthaven van Nederland.
De premier, weliswaar eindverantwoordelijk, mag zijn door ambtelijke onbenullen aangereikte uitspraken met zijn overvolle agenda en vergeetachtigheid niet echt worden aangerekend. Maar dat geldt niet voor zijn PvdA 'vak'-staatssecretaris Wilma Mansveld, die evenmin een Airbus van een touringcar lijkt te kunnen onderscheiden. En die, zoals nu eenmaal socialisten betaamt, ook in dit geval heel gemakkelijk met miljoenen van de belastingbetaler smijt.
Als een op hol geslagen merrie draaft deze bewindsvrouw aan achter de dogma's van Hans Alders, ooit PvdA minister van Milieu, die zich als één van zijn vele bijbaantjes met de luchtvaart mocht gaan bemoeien om de verwachte groeiproblemen van Schiphol op te lossen en zijn verontruste kiezers gerust te stellen voor al te veel economische groei. En daar wringt de schoen…. Zo is onzin op onzin gestapeld.
Het is morgen mooi weer, we gaan zeilen…. Al enigszins voorspeld blijkt 's ochtends, als weersverwachting, de code rood te worden afgegeven. We gaan toch gewoon zeilen, zegt de eigenaar van het schip van staat.... Afspraak is afspraak. 's Middags vergaat het jacht, met de haven in zicht.
Zo ongeveer liggen de feiten voor de afspraken aan de luchtvaarttafel van Hans Alders. Afspraken op basis van totaal achterhaalde feiten over groei, vliegtuigtechniek, geluid en uitstoot. Maar ook van groeiprognoses en concurrentie. Het Midden Oosten en Turkije, bijvoorbeeld, bestonden toen voor de luchtvaart feitelijk maar nauwelijks. Nu zijn het de grootste concurrenten, die de Schiphol groei niet alleen bedreigen, maar feitelijk blokkeren. En dat wordt alleen maar nog desastreuzer als niet alle kaarten op Schiphol worden gezet.
Of zoals Paul Riemens, bestuursvoorzitter van de Luchtverkeersleiding Nederland de Europese luchtvaart al enkele malen voorhield: "We moeten onszelf opnieuw uitvinden om de concurrentie met de nieuwe spellers in de internationale luchtvaart aan te gaan. Anders worden we van de hoofdrolspelers de grote verliezers."
Goed als het kabinet naar hem en de andere experts zouden luisteren. Peter Hartman, vice president van Air France-KLM denkt er niet anders over. "Wacht met de aanleg van Lelystad Airport als overloop van Schiphol. Nog niet nodig, de huidige ontwikkelingen vragen om heel andere maatregelen." Ook andere luchtvaartmaatschappijen, zoals ArkeFly, EasyJet en Corendon denken er veelal net zo over en voelen niets voor een verhuizing van Schiphol naar de polder. Alleen Transavia trekt nog een rookgordijn op. Vermoedelijk defensief om te voorkomen dat in Lelystad alsnog een vreemde concurrent neerstrijkt.
Om nog maar een tegenstander te noemen, de Vereniging van Nederlandse Verkeersvliegers (VNV). "Onbegrijpelijk dat het kabinet in heeft gestemd om Lelystad Airport op dit moment verder uit te bouwen. Met het besluit snijdt het kabinet de Tweede Kamer de pas af, die op 25 juni nog een hoorzitting organiseert over nut en noodzaak van Lelystad", laat VNV president Steven Verhagen weten.
"Lelystad zal niet levensvatbaar zijn, anders dan met staatssteun of met steun van Schiphol waardoor het de facto gesubsidieerd wordt door de belastingbetaler of de maatschappijen die op Schiphol vliegen", luidt vrijwel unaniem het standpunt van de Nederlandse luchtvaart- en reissector. Alleen de Schiphol Group is fanatiek voorstander. Waarom? Wel eens gehoord van de Toren van Babel en Utopia?
Schiphol schommelt al jaren rond een aantal vliegbewegingen van 425.000 en kan nog doorgroeien tot 510.000 vliegbewegingen. Daarom pleitte KLM-topman Camiel Eurlings onlangs nog voor uitstel.
Zwak punt in de Lelystad plannen is dat de nieuwe luchthaven tot 2028 verliesgevend is. Voor het kabinet en Hans Alders, die als 'Paard van Troje' in de luchtvaartsector opereert is dat minder belangrijk. Dat probleempje ligt op het bord van de belastingbetaler. Uitkijken dus maar weer naar mooie tv-uitzending van een volgende parlementaire enquête.
Arnold Burlage
[email protected]
