Als je het mij vraagt, staat Transavia in de etalage. Genoeg wat daarop wijst. Niet in de laatste plaats een recente uitspraak van KLM's nieuwe president-directeur Pieter Elbers dat samenwerking met Ryanair niet is uitgesloten. Nou ja, zal het de andere gigant zijn, easyJet. Hoe dan ook, naar compleet nieuwe vormen van allianties, die tot dusver ondenkbaar waren, wordt dus gekeken.
Transavia, de honderd procent prijsvechter van de KLM, die na de fusie met Air France gemakshalve met een smaldeel in Frankrijk werd gekopieerd, is inmiddels in de structurele verliezen gedoken. Rond gebruinde plannen om "low budget" meer service te gaan bieden, zijn niet realistisch. De passagier kijkt naar het tarief, niet naar bijzaken op vluchtjes van merendeels maar net 2-3 uur.
Onorthodoxe oplossingen zijn noodzaak, sinds piloten een groter Transavia met kostbare stakingen blokkeerden. Dus…Tom Poes verzin een list!
De rekenmeester kijken intussen jaloers naar de al maar groeiende vloot en bedrijfsresultaten van maatschappijen als onder meer Ryanair en easyJet, die gemakkelijk uitdijen naar 500 vliegtuigen.
Probeer daar tegen maar eens een vuist te maken met Transavia NL en Transavia FR, samen goed voor maar krap 50 vliegtuigen. Zelfs met warme saucijzenbroodjes - tegen betaling - red je dat niet. De resultaten bewijzen inmiddels het gelijk….
Ryanair topman Michael O’Leary sprak nog maar enkele maanden geleden in Dublin duidelijke taal. Maar die man roeptoetert zoveel. Laat maar dagdromen, dacht ik. Al kan hem groot zakelijk succes al lang niet meer ontzegd worden. Toch vallen steeds meer stukjes van de puzzel voor een gezonde luchtvaart steeds meer op hun plek.
Over een paar jaar, zo oreerde O'Leary, zorgen de grote prijsvechters in Europa voor de aan- en afvoer van de intercontinentale passagiers van de traditionele luchtvaartmaatschappijen. Low cost maatschappijen nemen de veelal verliesgevende Europa operaties grotendeels over van de "oude" generatie maatschappijen. Een manier om de intercontinentale netwerken overeind te houden. En dat is van eminent belang voor de nationale economieën in Europa.
Niet echt nieuw, trouwens, eentweetjes van prijsvechters en traditionele maatschappijen. Lufthansa laat uiteindelijk al een deel van de korte binnenlandse en Europese vluchten uitvoeren door haar budget-vlieger Germanwings. Samen met Turkish Airlines wordt daarnaast nog een gezamenlijke prijsvechter in de lucht gebracht.
De eerste stappen van O'Leary's theorieën zijn dus al gezet. Transavia en KLM beten misschien zelfs wel de spits af, maar low cost is die KLM-dochter, vreemd genoeg, nooit geworden. Zie het luxe hoofdkantoor, het weinig wervende communicatie- en marketingbeleid en het wedden op meer paarden, het twijfelen tussen vakantiecharter- en lijndiensten.
Een scenario: Ryanair neemt het verliesgevende Transavia over en sluit een pact met Air France-KLM voor het (groten)deels overnemen van de verliesgevende Europa operaties. Voordeel voor Ryanair - of easyJet - de hegemonie in Europa, inclusief kostbare slots op Schiphol en Charles de Gaulle.
De voordelen voor Air France-KLM zijn ook niet gering: de redding van de intercontinentale netwerken, wellicht dankzij een dichter Europa netwerk ook nog meer passagiers. En de verlossing van zowel de verliesgevende Europa-operaties en een al eveneens verliesgevende huis-prijsvechter met nauwelijks toekomst perspectief.
Nou, genoeg om over te gaan dagdromen dus. Daar gaat ie tot slot...Een president-directeur van de KLM, die gesprekken met de tot dusver vijandige prijsvechters niet meer uitsluit en een topman van Ryanair, prijsvechter-nummer-één, die een voorspelling doet, zonder voorwaarden. Voeg daar dan nog bij de aankondiging van Ryanair dat vanaf volgend jaar naast Eindhoven ook vanaf Schiphol wordt gevlogen, zonder dat daarvoor nu nog schaarse en kostbare slots verzekerd zijn. En de dromen - noem het speculaties - zouden wel eens sneller dan gedacht uit kunnen komen.
Uiteindelijk kostten de vorige maand gestrande plannen om Transavia een grotere rol te geven in Europa moedermaatschappij Air France-KLM een slordige half miljard. Mochten Air France en ook KLM de verlieslatende Europa-operaties geleidelijk gaan overlaten aan een partner-prijsvechter als Ryanair, dan zouden de vliegers wel eens aan het kortste eind kunnen gaan trekken.
Uiteindelijk geldt namelijk ook in de luchtvaart dat overleven uit de lengte of uit de breedte moet komen.
Arnold Burlage
[email protected]