Waar ben ik? Ik ben net wakker geworden en heb geen idee waar ik ben. Ik lig in een langwerpige doos. Een zacht zoemend geluid vult de ruimte. Als ik mijn hoofd naar links draai, zie ik een paar kleine ledlampjes die net genoeg licht verspreiden zodat ik de rest van de doos ook kan zien. Aan het voeteneind hangt een gordijntje dat de boel afsluit. Het is trouwens geen vervelende doos, het voelt best prettig. Heel langzaam begin ik weer te begrijpen waar ik uithang. Ik lig in een van de slaapcabines van onze Boeing 787 Dreamliner.
Speciaal voor de piloten is er achter de cockpit en recht boven de eerste rijen passagiersstoelen een klein kamertje met twee slaapcabines gemaakt waar we tijdens de vlucht kunnen slapen. Hoezo slapen? Tijdens de vlucht? Wat zullen we nou krijgen! Laat ik u meteen geruststellen, er wordt alleen geslapen op lange vluchten en als we met meer dan twee vliegers op een vlucht zitten. Er blijven natuurlijk altijd twee vliegers in de cockpit achter het stuur zitten.
Vandaag vlieg ik niet alleen in tien uur en acht minuten vanuit de Amerikaanse westkust naar Europa, we passeren daarbij ook nog eens negen tijdzones en een kort nachtje waarbij de zon na vijf uur alweer opkomt. Ik ben 24 uur in Los Angeles geweest en kijk uit naar 24 uur Parijs. In dit bijzondere spel met de tijd gaat het erom dat we slapen als daar de tijd en de mogelijkheden voor zijn en dat ik wakker en scherp ben op de momenten dat dat nodig is. Het is natuurlijk voor iedereen het beste als ik helemaal topfit ben tijdens de vluchtvoorbereiding, de start van de vlucht en het eind van de vlucht met de nadering en de landing als hoogtepunten.
Ik kan me niet herinneren dat er tijdens mijn vliegopleiding iets over slapen of wakker blijven is gezegd, al zou het best kunnen zijn dat ik tijdens die les net even weggedommeld was. Voor de meeste piloten zorgt de eerste baan al meteen voor een onverwachte mentale en lichamelijke verrassing. Hoewel iedereen zich natuurlijk best realiseert dat vliegen geen baan van negen tot vijf is, komt de 24/7 werkelijkheid toch vaak hard aan. Een regelmatige nachtrust is zeker geen onderdeel van het leven in de luchtvaart en iedereen met een vliegende baan zal daarmee moeten leren leven. Voor mij betekent het, dat ik voor iedere reis mijn slaap- en waakpatroon plan. Na jaren van uitproberen, ben ik erachter gekomen dat ik het beste overleef als ik me direct aan de lokale tijd aanpas. Daarnaast is me inmiddels ook wel duidelijk geworden dat dit zeker niet voor iedereen geldt. Iedereen is anders en je zult er zelf achter moeten komen wat voor jou het beste werkt.
En als u tijdens uw volgende vlucht het idee heeft dat er een licht gesnurk op u neerdaalt, dan zou dat best eens kunnen komen van een piloot die recht boven stoel 2C droomt over zijn eigen slaapkamer.
Jan Cocheret
[email protected]
Deze column verscheen eerder in Luchtvaartnieuws Magazine. Lees iedere maand de nieuwste column van Jan Cocheret in het magazine.