In de luchtvaart draait alles maar dan ook alles om veiligheid. Als je zelf in de luchtvaart werkt wordt je er wel eens knettergek van, maar eerlijk is eerlijk, als je de statistieken bekijkt, kun je eigenlijk alleen maar ongelooflijk trots zijn op wat we met zijn allen bereikt hebben.

Deze week kwam de internationale luchtvaartorganisatie IATA weer met haar jaarlijkse parade van getallen. Vorig jaar vlogen 2,4 miljard mensen in 36 miljoen vluchten de wereld over. Vrijwel iedereen werd keurig afgeleverd op de plaats van bestemming.

Ongelukken waren er helaas ook. Bij de 23 fatale ongelukken van 2010 kwamen 786 mensen om het leven. Statistisch gezien is dit aantal al te verwaarlozen, maar ieder slachtoffer is er natuurlijk een teveel. Bovendien hoeft het niet. Ik ben ervan overtuigd dat we het aantal slachtoffers binnen afzienbare tijd zelfs tot nul kunnen reduceren.

Veiligheid zit van onder tot boven ingebakken in de hele luchtvaartindustrie. Het is ook geen onderwerp van concurrentie. Iedereen die vliegtuigen ontwerpt, bouwt, repareert, bestuurt, least of op andere wijze beroepsmatig in de luchtvaart bezig is, moet elk jaar weer aan de minimale ervaring- en prestatie eisen voldoen.

In de loop der jaren is de werkwijze binnen de luchtvaart wereldwijd veranderd van een ervaringsomgeving naar een procedurele. Iedere handeling en werkwijze is inmiddels minutieus beschreven in procedures, die bovendien dankzij ervaring en voortschrijdend inzicht steeds weer verbeterd worden.

Een van de meest effectieve manieren om de veiligheid nog verder te verhogen, is het door IATA ingevoerde auditsysteem IOSA. Alle aangesloten luchtvaartmaatschappijen zijn sinds 2009 verplicht om zich door een onafhankelijk onderzoeksbureau te laten controleren. De hele operationele organisatie wordt doorgelicht en alle zaken waar ook maar een vermoeden van onveiligheid aan kleeft komt boven water. De luchtvaartmaatschappijen moeten ervoor zorgen dat het lek gedicht wordt, anders lopen ze de kans om hun IATA lidmaatschap te verliezen. Voor de meeste maatschappijen is dat geen optie, gezien de grote commerciële belangen en voordelen van het IATA lidmaatschap.

Het resultaat is dus bekend, maar het kan nog beter. Voor de meeste passagiers is op tijd vliegen, service en beenruimte het allerbelangrijkst. Maar als je nooit op je bestemming aankomt, zijn die zaken natuurlijk volstrekt onbelangrijk geworden. Wij gooien er zonder problemen nog een tandje bij om iedere passagier te garanderen dat hij of zij weer veilig aankomt. Goeie kans dat het dan ook met ons goed afloopt!

Jan Cocheret