Voor een automobilist is het volstrekt normaal om te wachten tot het rode lampje van de benzinemeter aangaat. Daarna ga je op zoek naar een pomp en gooi je je tank helemaal vol. In een vliegtuig ligt dat anders. Het is de bedoeling dat je het voor iedere vlucht zo uitkient, dat er aan het eind nog altijd voor minstens een half uur brandstof in de tanks zit.

Wereldwijd gebruiken we in de luchtvaart al jaren een vaste formule om te bepalen hoeveel brandstof er in de tanks moet zitten voordat je de motoren start. Natuurlijk neem je genoeg mee om je bestemming te bereiken, maar daarmee ben je er nog niet.

Aan het eind van iedere vlucht moet er nog voldoende kerosine in de tanks rondklotsen voor het volgende noodscenario: Je kunt niet landen omdat het vliegveld plotseling dichtgaat of omdat het weer te slecht is. Daarom wijk je uit naar een andere luchthaven. Daar kun je dan weer niet direct terecht en je moet eerst nog een half uurtje rondcirkelen. Als je daarna uiteindelijk wel kunt landen, sta je ook meteen stil. Brandstof om naar de parkeerplaats te taxiën is er niet meer.

Op dit scenario zijn inmiddels een paar creatieve aanpassingen losgelaten. Veel maatschappijen hebben zoveel gegevens over iedere vlucht verzameld, dat redelijk precies is vast te stellen hoeveel een bepaalde vlucht op een bepaald uur van een bepaalde dag gemiddeld verbruikt. Met deze statistieken op zak kun je met steeds minder brandstof op weg. Dat is weer goed voor het milieu en natuurlijk ook voor de portemonnee van de luchtvaartmaatschappij.

De kostenpost brandstof is inmiddels opgelopen tot soms wel veertig procent van het totale kostenplaatje van iedere luchtvaartoperatie, klein of groot! Elk grammetje dat met het vliegtuig meevliegt kost energie. Iedere honderd kilo die extra meegaat op een vlucht naar Amerika of het Verre Oosten zorgt voor een gemiddeld meerverbruik van veertig liter kerosine. En dan maakt het niets uit of het vracht, een passagier of brandstof is.

Als vlieger zul je voor iedere vlucht een afgewogen beslissing moeten nemen over de mee te nemen hoeveelheid brandstof, zonder dat je precies weet hoe het straks tijdens de vlucht zal verlopen. Het weer kan een keer tegenzitten door onweersbuien, tegenwind, sneeuw of mist en een vliegveld kan plotseling dichtgaan door een bommelding of onverwachte staking. Dan kan het zijn dat je met minder dan de minimaal vereiste tankinhoud bij je uiteindelijke bestemming aankomt. In dat geval is er maar een oplossing en dat is op tijd uitwijken. Het is de bedoeling om op de grond te staan voordat de tanks leeg zijn, het liefst op een vliegveld.

Bij de heel enkele keer dat een vliegtuig door onverwachte oorzaken met minder dan een half uur brandstof dreigt te landen, is de procedure eveneens duidelijk omschreven. De gezagvoerder laat via de radio de bekende noodoproep klinken: "Mayday, Mayday, Mayday" gevolgd door het woord "Fuel". De verkeersleiding geeft dan direct voorrang en laat al het andere verkeer wachten tot het vliegtuig veilig aan de grond staat.

Ik wens u alle goeds en hoop dat u in 2013 altijd voldoende brandstof in uw tank heeft om de door u gewenste bestemming te bereiken.

Jan Cocheret
[email protected]