Door een overaanbod aan olie is de prijs al enige tijd structureel laag. De prijs schommelt tussen 40 tot 45 dollar per vat, wat historisch laag is. De verwachting is dat de lage prijs voorlopig zal blijven. Een lage olieprijs betekent ‘tailwind’ voor de luchtvaart. Waar het percentage aan fuel-kosten op de totale kosten voor een traditionele luchtvaartmaatschappij in het verleden vaak gemiddeld rond de 30 a 35 procent lag, is dat nu afgenomen naar nog maar 20 procent. In combinatie met de huidige aantrekkende economie klimmen veel verlieslatende luchtvaartmaatschappijen dan ook uit de rode cijfers.
Deze lagere brandstofkosten gekoppeld aan economische groei heeft echter ook een nadelig effect. De innovatiedrang naar brandstofefficiëntere straalmotoren stokt al. Voor luchtvaartmaatschappijen is de noodzaak om te investeren in brandstof besparende technieken minder urgent. Het duurt langer om dergelijke investeringen terug te verdienen en is daarmee minder rendabel. Het gaat bijvoorbeeld om investeringen in ‘winglets’, lichte carbonremmen of nieuwere efficiëntere vliegtuigen.
Allemaal niet goed voor het milieu en de doelstellingen van het Parijse klimaatakkoord. Voor de luchtvaart is er voorlopig geen alternatief voor de straalmotor. De afhankelijkheid van fossiele brandstof blijft bestaan. Dit terwijl andere sectoren hard doorgaan met innoveren en overgaan naar alternatieve vormen van energie. De luchtvaart zal verder groeien is de verwachting en het aandeel CO2-uitstoot veroorzaakt door de luchtvaart op de totale uitstoot aan CO2 zal alleen maar verder toenemen.
Hoe stimuleer je de luchtvaart desalniettemin tot een brandstof efficiëntere operatie? Het kan volgens mij door een correctie aan te brengen in de EU-slotverordening. Dit systeem van slots is er om op volle luchthavens, zo efficiënt en eerlijk mogelijk de schaarse capaciteit aan vliegbewegingen te verdelen. Voor deze slotverdeling is echter niet van belang hoe milieu- en economisch efficiënt de vliegbeweging is. Niet relevant is of de vliegbeweging gemaakt wordt met een milieuinefficiënt, verouderd, lawaaiig vliegtuig of een van de nieuwste, meest efficiënte types. Ook is niet van belang of het vliegtuig vol zit met passagiers of maar half vol.
Die correctie kan lokaal. De slotverordening biedt de mogelijkheid lokaal ‘richtsnoeren’ aan te nemen die tot doel hebben de schaarse capaciteit van de luchthaven efficiënter te benutten. De slotuitgifte door de onafhankelijke slotcoördinator vindt iedere keer per seizoen plaats. Een lokale richtsnoer zou er dan voor kunnen zorgen dat er een correctie plaatsvindt door in de slotuitgifte rekening te houden met hoe milieu- en economisch efficiënt de luchtvaartmaatschappij haar slots in het voorafgaande vergelijkbare seizoen gebruikt heeft. Hoe efficiënter de operatie, des te meer ruimte de luchtvaartmaatschappij krijgt.
Misschien een duurzaamheidsspeerpunt voor het nieuwe kabinet?
Jochem Croon
Advocaat en specialist voor de luchtvaartsector
[email protected]
Jochem Croon is onafhankelijk advocaat voor de luchtvaart. De columns schrijft hij zonder last en op eigen titel. Onder zijn cliënten bevinden zich zowel traditionele maatschappijen als leisure en low cost maatschappijen.
Deze column verscheen eerder in Luchtvaartnieuws Magazine. Lees iedere maand zijn nieuwste column in het magazine. Word hier abonnee.
