Je hebt als piloot wel eens zo’n begin van een vlucht waar je maar niet verder komt. Missende passagier; z’n bagage moet afgeladen worden waardoor je je slottijd niet haalt. Andere passagier wil dan van boord omdat ie een aansluiting gaat mislopen. Zijn bagage moet dan ook van boord af. Bij het missen van de slottijd moet je extra tanken omdat de APU (motor in de staart voor stroom en airco op de grond) teveel gaat gebruiken. Maar de tankdienst heeft voorlopig geen tijd voor je. Nog een slottijd aan je neus voorbij. Aanpassen van papieren. Van het ene probleem kom je in het andere en als je niet oppast ligt je vlucht compleet lam. Soms moet je een knoop doorhakken buiten de gebruikelijke procedures om, om op gang te komen, anders gaat het er nooit van komen. Op een geïmproviseerde maar veilige en verantwoorde manier ‘afronden', deur dicht en gaan. Maar in ieder geval met steeds dezelfde spelregels.
Verlamd door de Commissie-Remkes heeft Lelystad Airport veel weg van zo’n vlucht, maar dan anders. Daar worden de spelregels voor de zoveelste keer veranderd. En zo gaat Lelystad Airport van ‘openstel’ via uitstel steeds meer richting afstel. Onze politiek heeft ruim 150 miljoen van ons allen in een project gestoken wat van een startbaan meer en meer in een doodlopende weg lijkt te veranderen. En Remkes is nog niet klaar met het veranderen van de regels tijdens het spel. Hij wil ook de stikstof van vluchten bóven de 3.000 voet straks gaan meetellen. Meer geneuzel en gedraai. Ik begin steeds beter te begrijpen dat de boeren hélemaal gek worden van al die jaren plotseling veranderende en aanscherpende regels, en daarnaast ook nog eens boosdoener zijn in de ogen van de politiek.
Beeldvorming is het ‘leitmotif’ van de gemiddelde politicus (Jesse Klaver stond vooraan om te reageren op het advies van de Commissie-Remkes, waar hij waarschijnlijk baalde dat de VVD hem het groene gras voor de voeten wegmaaide). Daarom wil de politiek dit ‘luchtvaarstikstofprobleem’ op lokaal niveau regelen in plaats van op wereldniveau. Dat heeft absoluut geen zin. Macht en zieltjes winnen.
Het Remkes-advies wordt met dank ontvangen door de buitenlandse luchtvaartmaatschappijen; zij verwelkomen met open armen de passagier die niet meer kan boarden op Schiphol, en blijven vliegen zonder Remkes- of andere nationale restricties. Die passagier gaat toch wel, zo blijkt uit de cijfers. Drie procent meer het afgelopen jaar. Vliegschaamte remt het ‘vluchtgedrag’ nog niet écht. Meer stikstof in het buitenland, wat kan het de aarde én onze politici schelen?
Intussen hoef je luchtvaartmaatschappijen niet te stimuleren hun stikstofuitstoot te verminderen, dat varkentje wassen ze zelf wel. Ze zijn financieel al uiterst gemotiveerd om het brandstofverbruik, de grootste kostenpost, zo laag mogelijk te houden, ook al brengen ze het liever naar buiten onder de titel ‘duurzaam opereren’. Ook daar is de beeldvorming bepalend.
Maar terug naar de polder; waarom Lelystad niet bekeken op een andere manier, als middel om de stikstof (enigszins) omlaag te brengen? Improviseren met die nieuwe ‘stal’ van 150 miljoen+ in de polder.
Hoe dan?
Nou, als het dan moet, hou je vast aan dat maximum van 500.000 vluchten per jaar, maar brengt er 20.000 van naar Lelystad en hou er 480.000 op Schiphol.
Waar zit dan de stikstofwinst?
Schiphol krijgt meer marge. Dat houdt in dat minder vaak na landing met draaiende motoren op een vrije gate gewacht hoeft te worden, en minder lang met draaiende APU op een slottijd bij vertrek.
Een groot deel van de 20.000 Lelystad-vluchten hoeft niet meer zo lang te taxiën van en naar de veel gebruikte polderbaan, maar kan dat altijd binnen een fractie van de tijd doen op Lelystad vanwege de nabijheid van de baan bij de parkeerposities.
Lelystad kan dienen als een nearby alternate (uitwijkhaven) voor Schiphol, waardoor er minder uitwijkbrandstof mee hoeft voor aankomende Schiphol-vluchten, en er minder brandstof gebruikt wordt om brandstof mee te slepen (beperkte stikstofwinst, want Rotterdam dient ook al als zodanig.)
Stuk voor stuk praktische stikstofwinst, zo uit de mouw geschud. Daar rekent de theoretische papieren tijger niet mee. Het is niet veel, maar direct te doen en verslaat bijvoorbeeld ruimschoots Remkes' elektrisch taxiën, waar ik voorlopig alleen maar van in de lach kan schieten. Dat is net zo effectief als alle McDrives van McDonalds’ voorzien van een wasstraat-transportketting vanwege stikstof.
Tot slot, bijkomend voordeel is dat je alvast met het nieuwe Lelystad aan de gang kan, en kan wennen en ‘experimenteren’ met alle nieuwigheden (sorry, omwonenden). 150 miljoen+ staat dan in ieder geval niet nodeloos te ver(stik)stoffen in verlammende spelregeldiscussies.
Uiteindelijk zit de échte winst pas in de toekomst met misschien wel elektrisch vliegen en hyperloops. Maak daar haast mee! En intussen politici, gebruik je boerenverstand.
Paul Melkert
[email protected]
