Het is verleidelijk in deze column opnieuw het "wanbeleid" rond de polderluchthaven Lelystad aan de kaak te stellen. Inderdaad, verleidelijk, omdat deze week gelekte cijfers steeds meer aanleiding geven nu al de noodzaak van een fenomeen als een parlementaire enquête te bepleiten. Toch wil ik een andere gewichtige luchtvaartkwestie aan de orde stellen.
Maar eerst moet me dit nog wel van het hart: Ik zag toch heus in een officieel document staan dat de hinder van Schiphol in 2013 maar liefst 12 procent is verminderd en na de later dat jaar ingevoerde nieuwe startprocedure (NADP2) zelfs met 20 procent. En dat terwijl op slechts 5 procent minder hinder in 2020 was gerekend.
De enorme vooruitgang, die meer dan perspectieven opent voor toekomstige groei van Schiphol, is officieel opgenomen in het zogenaamde Alders-advies aan staatssecretaris Wilma Mansveld. En toch zwijgt iedereen daarover, ziet niemand daarin aanleiding om de sterk verouderde uitgangspunten voor de Schiphol-limieten opnieuw ter discussie te stellen. We zitten in dit land gevangen in ons eigen gepolder en dat brengt ons geen vooruitgang.
De enkele honderden miljoenen die de spookluchthaven Lelystad gaat opslokken worden simpel afgewenteld op de belastingbetaler. En dat terwijl Schiphol toch zeker ook nog vele miljoenen in verbeteringen van de eigen infrastructuur zal moeten pompen om ook in de toekomst met de hypermoderne uit de grond gestampte luchthavens in het Midden-Oosten en Turkije te kunnen blijven wedijveren.
In de polder wordt gefocust op de verkeerde zaken om de gemoederen maar gedeisd te houden. Vervolgens rennen de buitenlandse concurrenten ons voorbij en betaalt de belastingbetaler straks twee keer de prijs: hogere belastingen en minder werkgelegenheid.
Nu de andere kwestie, waarbij het opmerkelijk stil is gebleven: de KRO hoeft van de rechter een tweetal reportages over riskante operaties van prijsvechter Ryanair niet te rectificeren. Wat er op neer komt dat Ryanair dus passagiers in gevaar brengt. Toch heeft niemand dat uitgesproken of opgeschreven. De baas van Ryanair, Micheal O’Leary doet wel erg luchtigjes over zijn meerdere 'fuel maydays'. Een mayday call/roep is in de lucht- en scheepvaart echter de allerhoogste gradatie van risico, direct levensgevaar is dan zeer dichtbij!
Ryanair-piloten en ander personeel trokken in de twee Brandpunt-uitzendingen aan de bel over dubieuze maatregelen om zo veel mogelijk kosten te besparen, zoals met minder brandstof aan boord vliegen dan eigenlijk wenselijk is. Ook voelden piloten zich gedwongen achter de stuurknuppel te kruipen terwijl ze door ziekte of vermoeidheid niet in staat waren te vliegen.
De rechter oordeelde dat uitvoerig en gedegen onderzoek is gedaan. De vergaande uitspraak luidde: "op grond hiervan mocht de KRO de beschuldigingen over de vliegveiligheid uiten. De uitzendingen hadden betrekking op de veiligheid in de luchtvaart. Het is daarmee een onderwerp van groot publiek belang, waar KRO terecht aandacht aan heeft besteed."
Ryanair gaat tegen de uitspraak in beroep, maar tekent wel aan dat de relevante autoriteiten de beschuldigingen in het KRO-programma al hebben weerlegd. En dat nu is juist zeer opmerkelijk. De rechter vindt waarschuwingen voor de Ryanair-praktijken terecht, maar wat hebben de autoriteiten voor actie in belang van de veiligheid ondernomen? Niets, zo blijkt. In elk geval niets wat de Ryanair-passagiers gerust zou moeten stellen.
Keer op keer ziet Ryanair kans om met onzin en gebral het nieuws te halen. Free publicity, waar of niet waar, het onderstreept telkens hoezeer Ryanair op de kleintjes let. Pilotenorganisaties, de Vereniging van Nederlandse Verkeersvliegers (VNV) voorop, maken zich grote zorgen over de ongelijke concurrentie van de prijsvechters die zich van deze praktijken bedienen. Hoe die superlage vliegtarieven mogelijk zijn wordt langzaam maar zeker duidelijk. Veiligheid wordt als vanzelfsprekendheid gezien en daar kun je in de ticketprijzen niets mee doen. Elk ticket is immers veilig volgens de publieke opinie. Met het bieden van meer veiligheid kun je dus niet meer voor je tickets vragen. Het omgekeerde is echter wel waar! Hoe die tickets vervolgens aan de man moeten worden gebracht, laat Ryanair vooral duidelijk zien.
Iemand die dit soort onzin - zoals vliegtuigen met alleen maar staanplaatsen - beter dan wie ook heeft begrepen, is Michael O’Leary - ik schrijf het nog maar eens: de roeptoeter van het zakelijk in elk geval succesvolle Ryanair. De schreeuwlelijk ziet keer op keer kans de internationale media te halen, het goedkope image van zijn maatschappij te onderstrepen en nooit te worden afgerekend op grootspraak, pure onzin en bla bla.
Zo lukte het de Ryanair-chef om het wereldnieuws te halen door zijn personeel te verbieden mobieltjes op te laden op kantoor. Ook waren er in het verleden berichten dat hij twee van de drie toiletten uit de toestellen wilde laten verwijderen om zo plaats te maken voor zes extra stoelen. Ruim voldoende, meent Michael O'Leary, die wellicht de berichten over de treinen van onze NS heeft gelezen en binnenkort vast het nieuws zal proberen te halen met de plaszak….
Anders dan bij de NS beloofde de fantast met de sloop van toiletten wel zo'n 5 procent goedkopere tickets. Zijn passagiers willen dan ook niets liever horen dan nog lagere prijzen.
Maar geen zorgen...in de vliegtuigen van Ryanair - Boeing 737-800’s - zijn niet meer dan de huidige maximaal 189 stoelen toegestaan. Uit veiligheid. De prijsvechter wilde kennelijk ook daarmee sjoemelen. Het is dus in meer dan één opzicht oppassen geblazen voor die club uit Ierland...
Arnold Burlage
[email protected]
