Het is wellicht aanmatigend, maar zelden heb ik zo'n onzin horen debiteren als de laatste weken met de pleidooien voor Lelystad Airport als overloop luchthaven voor Schiphol. De onzin kwam uit verschillende kokers, variërend van Schiphol topman Jos Nijhuis tot de voormalige PvdA milieu minister Hans Alders, die een goden-rol wordt aangemeten. Waaraan ontleent hij eigenlijk zijn kennis van de internationale luchtvaart. Wil hij misschien zijn "rode" puntjes alsnog binnenhalen. En wordt dat de op oude "roem" terende bewindsman wellicht gegund.
Uiteindelijk kunnen ook de doordrukkers wel wat exposure gebruiken om de geschiedenis in te gaan als luchtvaart 'pioniers' in dit geval letterlijk en figuurlijk in de - hoe mooi - polder.
Maar ook het gemeentebestuur van Lelystad mengt zich met vooral holle frasen in de discussies. Ja hoor, Lelystad Airport zal vast en zeker voldoende luchtvaartmaatschappijen weten te interesseren. Nee hoor, de geluidsoverlast is echt niet aan de orde. Maar op alle essentiële vragen wordt door de lokale politici doorverwezen naar de Schiphol-top, omdat die dat allemaal heeft onderzocht.
De luchthaven Schiphol steekt 90 miljoen euro in de 'nieuwe' polder-luchthaven, die al in 2018 klaar moet zijn.
Insiders verbazen zich over dat relatief lage bedrag, waarvoor een nieuwe luchthaven, een langere baan, stationsgebouw en ander kostbare voorzieningen aangelegd moeten worden. De aap kwam al wel enigszins uit de mouw, want ook de overheid blijkt te gaan bijdragen aan noodzakelijke investeringen. Hoeveel? Afwachten, de belastingbetaler is geduldig…
Wat bijvoorbeeld te denken van de nog compleet ontbrekende infrastructuur, zoals aan- en afvoerwegen, verkeersleiding, openbaar vervoer en een treinstation. Of blijft het voorlopig toch de milieu-vervuilende auto om op Lelystad Airport in de vliegtuigen te stappen? En dan nog wat: hoe kan het zijn dat een stukje snelweg van een paar kilometer een veelvoud kost van wat nu een complete luchthaven met alles wat erbij hoort gaat kosten? Wordt dat niet - in perspectief - een tweede Betuwespoorlijn? Maar goed, ook voor die mega kosten overschrijdingen kraait nu al geen haan meer. De verschillende verantwoordelijke ministers zitten al lang op ander pluche.
Veel belangrijker dan al die vragen, vragen en nog eens vragen zijn de feitelijke cijfers. De groei in vliegbewegingen die op Schiphol nu al vrijwel stilstaat. En dan vooral alle significante veranderingen in de internationale luchtvaart; grotere en stillere vliegtuigen, vliegtuigen met grotere reikwijdte en daardoor meer point to point en minder transfer-vluchten. Juist hiervan moet Schiphol, met het kleine achterland, het hebben. En last but not least: de oprukkende nieuwe concurrentie van onder meer Dubai en Istanboel.
Mijn stelling: Schiphol mag blij zijn als het huidige aantal vluchten gelijk blijft, wellicht licht groeit, zoals afgelopen jaar met slechts 2000 vluchten.
Uit het gepresenteerde businessplan van Lelystad Airport blijkt dat bij de huidige - vermoedelijk te lage - investeringen pas in 2028break even wordt gedraaid. Het aantal passagiers zal maximaal 45 miljoen gaan bedragen, maar dat is pas het geval in de groeiperiode tussen 2033 en 2045 (!), als we ons misschien al lang met raketten verplaatsen. Wie het weet mag het zeggen.
Nog maar te zwijgen over de geluidsoverlast. Rotterdam Airport, vrijwel even dichtbij Schiphol als Lelystad, mag vanwege te veel overlast niet verder groeien. De oplossing is simpel: dan verplaatsen we toch gewoon wat van die ervaren ellende naar Lelystad en omgeving.
De regionale capaciteit moet beschikbaar zijn als Schiphol 90 procent van 510.000 vliegtuigbewegingen bereikt, de zogeheten signaleringsgrens. Lelystad Airport moet ruimte bieden aan vluchten naar Europese (toeristische) steden en regio's.
Uit marktonderzoek blijkt, volgens Schiphol, dat consumenten voldoende interesse hebben voor vakantievluchten vanaf Lelystad Airport. Voorwaarde is wel dat de ticketprijzen concurrerend zijn en het aanbod van bestemmingen vergelijkbaar is met andere regionale luchthavens. En dat bepalen nu toevallig de luchtvaartmaatschappijen en die voelen helemaal niets voor operaties vanaf Lelystad Airport.
Trouwens, wie dacht dat prijsvechters als easyJet de wijk naar Lelystad Airport zullen nemen heeft het mis. Juist die prijsvechter is net bezig aantrekkelijk producten voor de vaak overstappende zakenreiziger te ontwikkelen. En dat doe je niet in de polder.
Het ministerie zal nog voor het zomerreces een ontwerp Luchthavenbesluit voor Lelystad naar de Tweede Kamer sturen. Dan is er ook een hoorzitting. In het najaar is er een laatste inspraakronde, voordat het besluit definitief is. Schiphol kan dan 2015 aanbesteden.
Duimen dus maar dat de wal het schip alsnog zal keren. Het zou een zegen zijn voor land, Schiphol en belastingbetaler als het besef van de Nederlandse Vereniging van Luchtvaartondernemingen doordringt. En dat standpunt laat niets te raden over: "Het ontbreekt aan visie op Schiphol en aan de Alderstafel. Dan word je een speelbal van de politiek".
Inderdaad, visie ontbreekt. Op Schiphol, in de politiek en aan de Alderstafel. Of is die dis wellicht toch ook politiek….? Wanneer zien we nu eindelijk eens een heldere analyse van wat er echt aan de hand is in de internationale luchtvaartwereld. Nu is het niet verder kijken dan de polder groot is…. In het buitenland verklaart de concurrentie ons handenwringend voor gek!
Arnold Burlage
[email protected]